Daha önce hiç her senaryoya hazır olduğunuzu düşündüğünüz bir işlem açtığınız, ama beklenmedik bir olaya hazırlıksız yakalandığınız oldu mu?
Eğer bu başınıza geldiyse, o halde piyasanın tuzağına düşmüşsünüz demektir!
Endişelenmeyin, en deneyimli yatırımcılar dahi arada sırada beklenmedik olaylar karşısında donakalır.
Aslında, piyasanın “tuzağına düşmek” neredeyse her gün yaşanan bir olaydır.
Kazanan ile kaybedeni birbirinden ayıran şey ise, yatırımcının bu beklenmeyen olaylara verdiği tepkidir.
Geçmiş fiyat hareketlerini, Japon mum çubuklarını ve grafik oluşumlarını incelemek, sizi sürprizlere hazırlamakta ancak bir yere kadar yardımcı olabilir. Daha önce karşılaşmadığınız veya hiç beklemediğiniz bir olayla karşılaştığınızda, özellikle gerçek para söz konusu olduğunda, hızlı düşünmek ve bilinçli kararlar vermek önemlidir.
Sadece grafiklere bakarak zihninizi korku ve şok karşısında tepki vermeye hazırlayamayacağınız kesindir. Bu tıpkı sırf bir yemek tarifini okuduğunuz için o yemeği pişirebileceğinizi söylemek gibidir.
Beklenmedik olaylara tepki vermeye alışmak için öncelikle onları bekliyor olmanız gerekir.
Dövüş sanatı öğrencileri sınıfta vurma, tekmeleme ve bloklama eğitimlerinde iyi sonuçlar alırlar.
Gerçek bir saldırı ile karşılaştıklarında ise öğrencilerin çoğu donakalır ve gerekli tepkiyi veremez.
Bunun sonucunda da bazıları kendilerini nasıl koruyacağını bilse de yaralanır.
Beklenmedik olaylar, yatırım yaparken de işte bu kadar kolay karşınıza çıkar. Emirlerinizi bir ekonomi raporunun yayınlanmasından hemen önce girdiniz diyelim. Rapor planlanandan birkaç dakika önce medyaya sızıyor ve fiyat emirleriniz tetiklemeye yetecek kadar çılgın hareket etmeye başlıyor.
Bu senaryoyu öngörmediğiniz ve planlamadığınız için nasıl tepki vereceğinizi bilmiyorsunuz ve pozisyonunuzu nasıl yöneteceğiniz hakkında hiçbir fikriniz yok.
Bu iki örnekte ortak olan bir şey varsa, o da korkunun kişinin alışılagelmiş karar verme sürecini bozabilmesidir. Her iki durumda da, sürpriz, hız ve şiddet unsurları mevcuttur ve gereğince muhakeme ve planlamayı engellemiştir.
En sevdiğim yatırım psikoloğu Dr. Brett Steenbarger'ın Enhancing Trader Performance adlı kitabında belirttiği gibi, “Tasavvur etmediğimiz şey için hazırlanamayız.”
Bir yatırım için çalışma veya planlama yaparken piyasa sürprizleri ile karşılaşma olasılığını dikkate almazsanız, zihinsel bir blokaj yaşayabilir ve bu sürpriz gerçekleştiğinde donakalabilirsiniz.
Elbette, her piyasa senaryosunu tahmin etmek ve her durumda nasıl hareket edeceğinizi belirlemek mümkün değil, ama bunun için elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalışmanın size hiçbir zararı olmaz.
ABD savaş pilotu ve askeri stratejisti John R. Boyd, OODA (gözlem, oryantasyon, karar, eylem) yaklaşımını kullanarak düşmanınızın düşünce tarzı içinde hareket etmenizi önerir.
Bu yaklaşımı, bir sonraki eylem planınızı belirlemeden önce, yatırımcı kalabalığının neler olup bittiğine nasıl tepki verebileceğini anlamaya çalışarak işlemlerinize uygulayabilirsiniz.
Günün sonunda her şey hasar kontrolü ile ilgilidir. Elbette, piyasa, yatırımınızı potansiyel olarak mahvedebilecek bir şey ile çıkagelmiştir, ama DAİMA riskinizi nasıl yönetebileceğinizi düşünün.
Şu anda foreks piyasasını neyin yönlendirdiğini tam olarak göremiyorsanız, parmaklarınızı şaklatıp pozisyonun istediğiniz yönde gideceğini ummak yerine kayıplarınızı azaltın veya gemiden atlayın.