foreks veya döviz piyasası, yatırımcıların farklı ülkelerin para birimlerine yatırım yaptıkları en ayrıcalıklı yatırım sistemlerinden biridir. Diğer yatırım sistemleri arasında foreks yatırımı yüksek bir büyüme hızı ortaya koymuş ve piyasaya daha fazla yatırımcıyı çekmiştir.
foreks piyasasında yatırım yapmaya başlamak istiyorsanız, öncelikle bu piyasada kullanılan terimleri, örneğin foreks spread nedir öğrenmeniz önemlidir.
İlk olarak, döviz işlemlerinde para birimlerinin çiftler halinde kote edildiklerini bilmeniz gerekir:
XXX/YYY 1,2345
Burada, X baz döviz, Y ise karşıt döviz olarak adlandırılır ve 1,2345 sayısı da baz dövizin karşıt döviz cinsinden değerini ifade eder. Örneğin:
EUR/USD 1,3500
Bu kotasyonda, EUR baz döviz ve USD karşıt döviz olmaktadır, yani bir Avronun değerinin 1,35 ABD doları olduğu anlamına gelir. Hangi para birimi kullanılırsa kullanılsın, baz döviz her zaman 1 birim olarak sayılır.
İşlem yaparken, foreks kotasyonunda iki farklı sayı görürsünüz:
EUR/USD = 1,3500/1,3502
Soldaki sayı, para biriminizi foreks şirketine sattığınız zaman kullanılan ALIŞ fiyatı ve sağdaki sayı da para birimini satın aldığınız zaman kullanılan SATIŞ fiyatı olmaktadır. Bu iki fiyat arasındaki fark, yani alış-satış farkı spread olarak adlandırılır.
SATIŞ fiyatı 1,3502
ALIŞ fiyatı 1.3500 _
SPREAD 0,0002 (2 pip)
Örneğin, EUR/USD çiftinin mevcut döviz kuru 1,3501 olsun. foreks şirketi 1,3500/1,3502 fiyatlarını sunar. Yani foreks şirketinin Avro satın almak istediği ALIŞ fiyatı 1,3500 USD ve Avro satmak istediği SATIŞ fiyatı da 1,3502 USD olmaktadır. Dolayısıyla, bu işlemde EUR/USD spread’i 0,0002 veya sıklıkla ifade edildiği şekliyle 2 pip’tir.
Yukarıdaki örnekte yapılan hesaplamayı gördüğünüz zaman spread’in çok küçük olduğunu düşünebilirsiniz. Peki o zaman neden bu kadar önemli?
Yukarıdaki örnekte bulunan aynı hesaptaki spread miktarı (–0,0002 veya 2 pip) işlem yapılan her döviz birimi için geçerlidir. Küçük tutarlarla ve lotlarla yatırım yapıyor olabilirsiniz, ama lot boyutları çok daha büyük olan profesyonel bir yatırımcı için hikaye bambaşka olacaktır.
Örneğin:
EUR/USD 1,3500/1,3502
Spread = 0,0002 ve 2 pip/birim
Eğer 10 standart lot ve yukarıdaki spread ile döviz satın alan deneyimli bir yatırımcıysanız:
10 standart lot = 1.000.000 birim
0,0002 x 1.000.000 = $200.
Yukarıdaki pozisyonu açtığınız zaman 200$ tutarındaki toplam spread foreks şirketine gidecektir. İşte foreks’te spread bu nedenle önemlidir. Başarılı bir yatırımcı olabilmek için spread’inizi dikkatle hesaplamanız ve spread maliyetini mümkün olduğunca düşük tutmanız gerekir.